امام سید ابوالحسن ندوی/ ترجمه: مرکز مطالعات اندیشه و دعوت اسلامی ـ افغانستان
پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم با وجود این‌که الله تعالی با رسالت و دوستی خود ایشان را شرافت داده بود و پیامبرِ برگزیدۀ خدا بود و لغزش‌های گذشته و آینده‌اش را مورد بخشش و مغفرت قرار داده بود، باز هم از هر‌کسِ دیگر در عبادت بیشتر می‌کوشید و نسبت به آن اشتیاق و حرص زاید‌الوصفی داشت.
حضرت مغیره بن شعبه رضی الله عنه گوید:«پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم چنان قیام و عبادت می‌کرد که پاهای مبارک‌شان ورم می‌کرد. به ایشان گفته شد، ای رسول خدا! خداوند متعال گذشته و آیندۀ شما را مغفرت کرده است، آیا چنین می‌کنید [بر خود فشار می‌آورید]؟
فرمود: «أَفَلَا أکُونُ عَبداً شَکُوراً»(۱) آیا من بندۀ شکرگذاری نباشم؟
أم‌المؤمنین عائشه رضی الله عنها می‌گوید: «پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم با یک آیۀ قرآن کریم تمام شب را قیام نمود».(۲)
حضرت ابوذر رضی الله عنه گوید: رسول اکرم صلی الله علیه وسلم با یک آیه قیام نمود و آن آیه این بود: «إِنْ تُعَذِّبْهُمْ فَإِنَّهُمْ عِبادُکَ وَإِنْ تَغْفِرْ لَهُمْ فَإِنَّکَ أَنْتَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ / اگر آنها را عذاب دهی، آنان بندگان تو هستند و اگر آنها را بیامرزی، تو نیرومند حکیمی.»(۳) (مائده:۱۱۸)
همچنین از ام‌المؤمنین عائشه رضی الله عنها روایت است که گوید: «رسول اکرم صلی الله علیه وسلم طوری روزه می‌گرفت که ما می‌گفتیم دیگر افطار نمی‌کند و وقتی افطار می‌کرد با خود می‌گفتیم که دیگر روزه نمی‌گیرد».(۴)
حضرت انس رضی الله عنه گوید: «اگر کسی می‌خواست آن حضرت را در هنگام شب در حال عبادت ببیند، می‌دید و اگر می‌خواست ایشان را در حال خواب ببیند، نیز می‌دید».(۵)
حضرت عبدالله بن شخیر رضی الله عنه گوید: «من نزد رسول اکرم صلی الله علیه وسلم حضور یافتم در‌حالی‌که ایشان نماز می‌خواند و از سینۀ‌شان بر اثر گریه، صدایی مثل صدای جوشش دیگ به گوش می‌رسید». (۶)
رسول اکرم صلی الله علیه وسلم به غیر از نماز با چیز دیگری آرام نمی‌گرفت و همواره پس از ادای نماز مشتاق نماز بعدی بود و می‌فرمود: «جُعِلَتْ قُرَّهُ عَیْنِیْ فِی الصَّلَاهِ»(۷) ؛ روشنایی چشمانم در نماز قرار داده شده.
صحابه رضی الله عنهم گویند: «هرگاه برایشان مشکلی پیش می‌آمد، به نماز متوجه می‌شد».(۸)
از حضرت ابو درداء رضی الله عنه روایت شده است که گوید: «اگر شب‌هنگام باد تندی می‌وزید، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم به سجده پناه می‌برد تا باد آرام می‌شد و اگر در آسمان کسوف یا خسوف (خورشید یا ماه‌گرفتگی) صورت می‌گرفت، ایشان به نماز پناه می‌برد تا (خسوف و یا کسوف) برطرف شود». (۹)
پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم به نماز بسیار علاقمند بود و همیشه در انتظار وقتش بود؛ اصلاً آرام و قرار نداشت تا این‌که متوجه نماز می‌شد. گاهی به مؤذنش بلال می‌گفت: «یا بلالُ! أَقِمِ الصَّلاهَ، أَرِحنَا بها»(۱۰) ؛ ای بلال! نماز را برپادار و ما را به وسیلۀ آن آرامش ببخش.(۱۱)
پاورقی‌ها:
۱ـ بخاری:(۱۱۳۰)، مسلم: (۲۸۱۹)، سنن نسائی: (۱۶۴۵)، سنن ترمذی: (۲۶۱)، سنن ابن ماجه: (۱۴۱۹(.
۲ـ سنن ترمذی: (۴۴۸).
۳ـ سنن کبرای نسائی۱/۴۳۶: (۱۰۸۳)، سنن ابن ماجه: (۱۳۵۰).
۴ـ مسلم: (۱۱۵۶)، سنن ترمذی: (۷۶۸) و فی الشمائل: (۲۹۴).
۵ـ بخاری: (۱۱۴۱)، سنن ترمذی: (۷۶۸)، مسند احمد ۴/۱۰۴: (۱۱۴).
۶ـ سنن ترمذی «الشمائل» : (۳۱۹)، سنن ابوداود: (۹۰۴)، سنن کبرای نسائی ۱/۱۹۵: (۵۴۴)، مسند احمد۴/۲۵: (۱۶۳۵۵).
۷ـ سنن نسائی: (۳۹۳۹).
۸ ـ سنن ابوداود: (۴۹۸۵) و (۴۹۸۶).
۹ـ أخرجه الطبرانی فی الکبیر وقال الهیثمی فی المجمع:(۲/۴۱۱).
۱۰ـ سنن ابوداود:(۴۹۸۵) و (۴۹۸۶).
۱۱ ـ یعنی ای بلال برای نماز اذان بگو تا با ادای آن و مشغول شدن قلب با نماز راحت یابیم. گفته شده: پیامبر صلی الله علیه وسلم با مشغولیت به نماز احساس راحتی می‌کرد و اعمال دنیوی دیگر باعث خستگی ایشان می‌شد. نماز باعث راحتی ایشان بود چون در آن مناجات با پروردگار صورت می‌گرفت و به همین خاطر است که فرمود: «جُعِلَت قُرَّهُ عَینِی فِی الصَّلاهِ / خنکی چشمانم در نماز قرار داده شده است». (النهایه: ۲۱۲۷۴).
منبع: کتاب بهترین الگو
مدیر وبسایت
